W Polsce potrzeba dokładniejszego śledzenia procesu powstawania towarów pojawiła się wraz z wejściem w życie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 178/2002 z dnia 28 stycznia 2002r. i od tego czasu wciąż zyskuje na znaczeniu. Poznanie definicji i tłumaczenia "traceability" w niewielkim stopniu przybliża jednak istotę tego rozwiązania. Jakich producentów dotyczy? Na jakie problemy może być odpowiedzią?
Traceability w łańcuchu dostaw i produkcji
Na początku prześledźmy proces powstawania produktu, niech to będzie dowolna roślina. Rzadko bywa tak, że powstaje ona w tylko jednym zakładzie, bez udziału kontrahentów, dostawców itp. Na początku producent rozsad wykupuje nasiona roślin, które później przeprowadza przez różne etapy wzrostu. Dopasowuje temperaturę, nasłonecznienie, nawodnienie, skład gleby i inne warunki do indywidualnych potrzeb rozsad, które zmieniają się w zależności od stopnia ich rozwoju. Producent wykupuje także technologie i substancje mające na celu przyspieszenie wzrostu i ochronę przed szkodnikami. Po osiągnięciu przez rośliny oczekiwanego etapu, przekazuje się je do transportu do kolejnych producentów. Tamci znów stosują własne technologie, wprowadzają substancje wspomagające i transportują dalej. W końcu gotowy produkt trafia na sklepowe półki i do klientów.
Przedstawiona sytuacja pozornie nie rodzi problemów, do czasu, gdy okaże się, że produkt jest wadliwy, zawiera szkodliwe dla konsumentów związki chemiczne lub został uszkodzony w trakcie transportu. W takim wypadku trudno jest wyśledzić, w którym momencie doszło do naruszenia procedur i dystrybutor odpowiadający wobec niezadowolonych klientów nie jest w stanie odnaleźć winowajcy wśród uczestników łańcucha produkcji.
Szukanie winnych
Spójrzmy na konkretny przykład:
Supermarket zamawia dostawę truskawek. Producent odpowiadający za uprawy z kolei zamawia rozsady. Dodatkowo każdy z nich kupuje substancje i inne komponenty niezbędne do uprawy i ochrony roślin. Wszystkich producentów łączą dodatkowo firmy transportowe będące również uczestnikami procesu produkcji. W pewnym momencie okazuje się, że otrzymane przez supermarket owoce są zepsute. Kto w tym momencie ponosi odpowiedzialność za utratę zysku? Supermarket zwykle egzekwuje konsekwencje u swojego bezpośredniego dostawcy, ale może wina nie leży po jego stronie? Jeżeli w procesie produkcji nie został zastosowany szczegółowy monitoring produktu, trudno będzie udowodnić, w którym momencie popełniono błąd. Może firma transportowa zastosowała nieodpowiedni sposób przechowywania? Może producent zbyt późno przekazał je do dystrybutora? A może w trakcie produkcji rozsad zastosowano inną niż zwykle technologię, co doprowadziło później do przedwczesnego psucia się?
Sprawdź system TraceON - dla traceability w produkcji.
Traceability - system kontroli jakości
Takie pytania zadaje sobie wielu producentów, którzy ponoszą finansowe lub prawne konsekwencje nieudanej współpracy. Wielu z nich prawdopodobnie monitoruje procesy zachodzące w swoich firmach i stara się dbać o najwyższą jakość oferowanych usług. To jednak nie zawsze wystarczy, by uchronić się przed skutkami zaniechań czy to własnych pracowników, czy innych uczestników łańcucha produkcji i dostaw.
Jeszcze trudniejsza wydaje się sytuacja, gdy w procesie produkcji mogą znaleźć się substancje chemiczne szkodliwe dla człowieka. Dotyczy to przede wszystkim nawozów sztucznych i środków ochrony roślin oraz całej branży farmaceutycznej. Skład chemiczny produktów przekazywanych konsumentów podlega ścisłej kontroli w kwestii elementów szkodliwych. Instytucje kontrolujące narzucają dopuszczalny poziom stężenia lub całkowicie zakazują stosowania pewnych specyfików.
W skrócie o traceability
Powyższe problemy w znacznym stopniu rozwiązuje identyfikowalność produktów. W praktyce oznacza ono oznaczenie dowolnych partii towaru odpowiednim kodem oraz prowadzenie rejestru zdarzeń dotyczącego etapów produkcji. W razie kontroli producent jest wtedy w stanie wykazać, co działo się z produktami i jakie technologie zostały wykorzystane w procesie wytwarzania. Traceability jest więc ważnym czynnikiem decydującym o wiarygodności danego producenta oraz dowodem na staranność wewnętrznej kontroli w jego firmie. Identyfikowalność produktu pozwala również zajrzeć poza obszar zakładu danego producenta. Możliwe jest bowiem odtworzenie historii półproduktów u dostawców, a także jego drogi do dystrybutora.
Więcej o możliwościach traceability i zyskach, jakie niesie możliwość śledzenia produktów dowiecie się Państwo na stronie www.traceon.pl oraz w naszym Module.
